Mystieke muziek uit Oost en West

Tristan Driessens
Mystieke muziek uit Oost en West

Met Mystieke muziek uit Oost en West snijdt oed-speler Tristan Driessens een aspect aan dat – al zij het op soms verborgen wijze – als een rode draad doorheen zijn muzikale carrière loopt. Voor de studie van zijn instrument, de Ottomaanse korthalsluit of ‘ûd, vertoefde hij tussen de jaren 2008 en 2016 in Istanbul, waar hij in de leer was bij Necati Çelik. Deze vaderfiguur en grootmeester van de ‘ûd werd geboren in de stad Konya, tevens de bakermat van het Mevlevi soefisme, dat in het Westen vooral bekendstaat dankzij de betoverende dans van de Draaiende Dervishen. Minder bekend is de filosofie die hiervan aan de basis ligt en die men terugvindt in de mystieke poëzie van de grote 12de- en 13de-eeuwse mystieke dichters als Rumi, Hafez en Omar Khayyam. Tijdens zijn leerschool en muzikaal parcours raakte Tristan Driessens gaandeweg doordrongen van de geestelijke strekking en levenshouding die eigen is aan het soefisme en die hij beschouwt als een belangrijke leidraad in de studie en uitvoering van klassieke Oosterse muziek.

Als afsluiter van zijn driejarig residentieschap bij De Appelvink zal Tristan Driessens met Ottomaanse soefimuziek en de tijdloze liederen van Hildegard von Bingen de nadruk leggen op wat mystiek uit Oost en West in wezen met elkaar verbindt.

Tristan Driessens staat bekend als de Belg die een muzikale brug bouwde over de Bosporus. De Hürriyet Daily Sabah (Turkse pers) beschouwt hem als één van de de weinige westerse meesters van de ud. De verrijkende dialoog tussen West en Oost is een rode draad in zijn muziek.

In 2008 ontmoette Tristan Driessens Necati Çelik in Wenen. Op dat moment nam zijn carrière een beslissende wending. Door de ontmoeting met deze Turkse grootmeester van de ud besloot hij te verhuizen naar Istanboel, waar hij het oosterse modale muzieksysteem bestudeerde, de makam. Hij begon deze nieuwe inzichten en de solide ud-technieken die hem tijdens zijn opleiding waren aangeleerd te combineren. Dat resulteerde in een eigen speelstijl die diep resoneert met de geest van de klassieke Ottomaanse muziek. Het geeft hem vandaag de dag het voorrecht om te kunnen optreden met de belangrijkste vertegenwoordigers van deze oude traditie, zoals Kudsi Erguner, Derya Türkan, Sadreddin Özçimi, Bora Uymaz en vele anderen.

Tristan Driessens is er van overtuigd dat het een voordeel is om diep geworteld te zijn in een cultureel kader zonder er echt deel van uit te maken. Het biedt de mogelijkheid om muzikale horizonten die door ruimte en tijd van elkaar gescheiden zijn te verkennen. In zijn recent werk als componist en artistiek directeur verkent hij de gelijkenissen tussen de Ottomaanse muziek en andere oosterse tradities zoals Indische en Perzische muziek, maar ook vroege klassieke muziek en folk. Dat leidde tot een samenwerkingsverband met onder andere Tcha Limberger, Mohamed Briouel en het Orchestre arabo-andalou de Fèz, Adel Shams El Din, Arianna Savall, Petter Udland Johansen, Dick Van der Harst, Emre Gültekin, Bijan Chemirani, Michaël Grébil, Efrén López, Nathan Daems, Pierre Hamon, Lorenzo Gatto, Pascale Dusapin, Michaelis Kouloumis, Christos Barbas, en zo veel meer.

Tristan Driessens is niet alleen uitvoerend muzikant; hij doceert ook de Turkse ûd en makamtheorie in zijn geboortestad Brussel, zowel in de Muziekpublique World Music Academy als de Seyir Muzik Association.