Het mondiale fenomeen van de steelguitar

Gijs Hollebosch
Het mondiale fenomeen van de steelguitar

Hawaï, 1890. Joseph Kekuku is 11 jaar en vindt een roestige bout op de spoorweg. Hij laat ze over zijn Spaanse gitaar glijden en ontdekt een wereld vol nieuwe klanken. Hij legt de gitaar plat op zijn schoot, experimenteert verder met de metalen kam, een lepel en ten slotte met een metalen staafje. Zo perfectioneert hij zeven jaar lang de 'Hawaïaanse methode' van gitaarspelen. Zijn manier van spelen verovert heel O'ahu en verspreidt zich snel over andere eilanden van Hawaï. Het koninkrijk Hawaï geraakt echter in de problemen, valt en wordt snel geannexeerd door de Verenigde Staten met dramatische gevolgen voor de bevolking. Wanneer Kekuku in 1904 op zoek naar meer geluk naar de Verenigde Staten trekt, introduceert hij de steelguitar wereldwijd.

Al in 1913 brengen de eerste Hawaïaanse muzikanten in Parijs hun vaudeville in het eerste Luna Park. De immense populariteit van de exotische klanken, het 'nieuwe geluid', zorgt snel voor een mondialisering van de steelguitar. In heel Europa scholen muzikanten zich in de jaren '20 en '30 om tot virtuoze steelgitaristen. Je vindt ze van Polen (Wictor Tychowski) tot Griekenland (Kostas Bezos) en Frankrijk (Gino Bordin). Naast Europa verspreidt de rage zich ook in Argentinië (Gaston Bueno Lobo) en Indië (Brij Bhushan Kabra).

De Hawaïaanse steelguitar is een mondiaal fenomeen gebleven. Omdat het instrument zo succesvol was, liet ze een grote invloed na op de westerse muziek, vooral op Amerikaanse genres zoals blues en country. Vroege blues- en countrymuzikanten verwezen vaak naar hun Hawaïaanse voorbeelden. De invloed is evident in hun muziek. Ook vandaag hoor je de steelguitar regelmatig terug in blues en country, net zoals in jazz en popmuziek.

Muziek is voor Gijs Hollebosch (1972, Watervliet) als adem voor de meeste mensen. In de lagere school zet hij in Eeklo zijn eerste kleine stappen en leert er viool aan de academie. Als tiener groeit zijn interesse in rootsmuziek en leert zich achtereenvolgens elektrische gitaar, slidegitaar, banjo, mandoline en dobro spelen. In Trnava, het Slowaakse geboortedorp van de dobro, maakt hij kennis met de legendarische Bob Brozman en dobrovirtuoos Rob Ickes.

Na zijn opleiding Germaanse filologie maakt Gijs in 1997 zijn eerste cd-opnames met Lieven Tavernier en HT Roberts en komt hij in contact met violist Wouter Vandenabeele. Die engageert hem in 1998 als dobrospeler voor zijn grote folkensemble Olla Vogala. Een aantal cd's bij EMI en bijhorende tournees langs Belgische en Nederlandse podia volgen al snel. In die periode zijn er ook tal van collaboraties, onder meer met de Amerikaanse avant-gardecomponist Eugene Chadbourne en de Franse folklegende Gabriel Yacoub.

Na een masterclass bij de Amerikaanse dobrospelers Stacy Philips en IBMA-legende Rob Ickes in Engeland volgen meerdere samenwerkingen met diverse artiesten, vooral singer-songwriters. Enkele namen zijn Gabriel Arnon, Strograss, Laclaireau, Pickin' Daddy, Aardvark.

In 2010 speelt en zingt hij mee in De Bruyne Blauwgrasband, een bluegrassband die Nederlandstalige versies brengt van de akoestische Amerikaanse countrymuziek. Het is het begin van een jarenlange samenwerking met de onsterfelijke Kris De Bruyne, de zanger van klassieker als Lieve Jacoba en Amsterdam. Meestal spelen ze in trio's, bijvoorbeeld met zangeressen Neeka en Mira.

Ondertussen richt hij met gitaarvirtuoos Raf Timmermans Les Guitares Magiques op om de traditionele steelguitar te ontdekken. Ze nemen een gelijknamige cd op, spelen achtereenvolgens samen met de Amerikaanse bluesmuzikante Del Rey en de Britse folkgitarist Martin Simpson.

Het Nederlandstalige lied blijft een belangrijke rode draad in Gijs' muziekkeuzes. Hij speelt met Michel Goessens in Goes en de Gasten met Roel Van Bambost in Roel & de Kleine Revolutie. Hij is ook al jaren de vaste compagnon de route van Lieven Tavernier, de grote Gentse liedjesschrijver en zanger van De eerste sneeuw en De fanfare van honger en dorst. In 2023 komt de cd Sprokkelgoud uit. Er is het nieuwe duo Akkoord, akoestisch en Nederlandstalig. Met Jan De Smet is er ten slotte een gedeelde liefde voor zowel het Nederlandstalige lied als de Hawaïaanse steelguitar. Vanaf het najaar 2023 spelen Les Guitares Magiques samen met The Bonnie Blues een groot feestelijk programma in de Vlaamse culturele centra en op de zomerfestivals: Jan De Smet & De Grote Luxe.

volgende

Tristan
Driessens

Mystieke muziek uit Oost en West
Lees meer over Tristan Driessens